Kitap okumanın; çocukların gelişimi üzerindeki etkisinin çok önemli olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Ebeveynler olarak daha bebeğiniz dünyaya gelmeden ona kitap okuyarak gelişimine katkı sağlayabileceğinizi biliyor muydunuz?
Bilişsel Becerilerini Geliştirir
Bilişsel gelişim, düşünme ve anlama yeteneğinin ortaya çıkmasıdır. Daha kapsamlı şekilde açıklayacak olursak; bilişsel gelişim, bir kişinin bilgi işleme, zekâ, akıl yürütme, dil gelişimi, dikkat süresi ve hafıza gibi alanlar aracılığıyla kendi dünyasını nasıl algıladığı ve düşündüğü ile ilgilidir. Çocuğunuza kitap okumanız temelde ona dünya hakkında arka plan bilgisi sağlar; gördüklerini, duyduklarını ve okuduklarını anlamlandırmasına yardımcı olur. Kitap okumayı çocuğunuzun hayatına dahil etmek, özellikle genç yaşta kendi hayatlarını anlamlandırmalarına destek sağlar. Okul öncesi dönemindeki çocuklara yüksek sesle kitap okumanın bilişsel gelişimlerini nasıl etkilediğini incelemek amacıyla yapılan bir araştırmada sesli okunan kitabın çocukların beyin hücreleri arasındaki bağlantıyı güçlendirdiği ve yeni beyin hücreleri oluşturduğunu ortaya koymuştur. Çocuklara ne kadar kitap okunursa kelime dağarcıkları o kadar genişleyecek; dünyayı ve dünyadaki yerlerini o kadar çok bilip anlayacak, bilişsel gelişimlerine ve algılarına katkı sağlayacaktır.
Dil becerilerini geliştirir
Doğum öncesinden başlayarak çocuklara kitap okumak dil edinimi, iletişim becerileri, sosyal beceriler ve okuryazarlık becerileri konusunda yardımcı olabilir. Yukarıda bahsetmiş gibi çocuklarınıza kitap okumak; dilin anlamını algılamasını sağlayan ve temel dil, okuryazarlık ve sosyal beceriler geliştirmelerine yardımcı olan beyindeki bölümün harekete geçirmesini sağlar. Yakın zamanda yapılan bir beyin taraması çalışması, çocuklarla erken yaşlardan itibaren evde kitap okumanın, görsel imgeleme ve dilin anlamını algılama ile bağlantılı alanlarda, beyin aktivasyonu ile güçlü bir şekilde ilişkili olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte kitapların dili, çocuğu günlük hayatta duyduğu dilden farklı olan bir dille tanıştırır. İster çocuk kitabı ister klasik roman olsun, kitap dili daha açıklayıcıdır ve daha resmi dilbilgisi yapıları kullanma eğilimindedir.
Akademik başarıyı destekler
Çocuklarınıza kitap okuduğunuzda yeni kelimelerle tanışmalarının yanı sıra akademik başarıları için hayati önem taşıyan dinleme becerilerini geliştirmelerini sağlar. Araştırmalar, çocukların dünyasında ne kadar çok kelime varsa, o kadar dil becerisinin gelişeceği ve anaokuluna geldiklerinde dil becerileri ne kadar güçlüyse, okumaya o kadar hazırlıklı olacaklarını göstermiştir. Çok sayıda araştırma, okul öncesi dönemde kendisine kitap okunan öğrencilerin örgün eğitim dönemlerine geldiklerinde daha başarılı olduklarını desteklemektedir.
Çocuğunuzla özel bir bağ geliştirir
Çocukların gelişimlerini olumlu yönde etkilemek için yapabileceğiniz en önemli şeylerden biri, onlarla vakit ayırmanızdır. Çocuklarınıza kitap okumak, birlikte vakit geçirebileceğiniz harika bir fırsat sağlar. Çocuğunuza sevdiğiniz bir kitabı okumak, güvenli bağ kurmanıza da yardımcı olacaktır. Özellikle bebeklere yüksek sesle kitap okumak, ne söylediğinizi anlayamasalar da, paha biçilmez bir beslenme ve güven duygusu sağlar. Bebekler tanıdık sesleri duymayı severler ve kitap okumak bağlantı kurulmasında mükemmel bir kanaldır. Daha geniş, daha bilimsel bir düzeyde, birlikte yüksek sesle kitap okumak ve ortak bir aktiviteye sahip olmak; birlikte konuşacağınız konuları çoğaltırken çocuğunuzun da okuma ve yazma becerilerinin gelişimini destekler. Birlikte kitap okumak, gerçek yaşam deneyimlerini ve sorunlarını tartışmak için de kullanılabilir. Bir çocuk kitabı, bir çocuğun eleştirel düşünme becerilerini daha da geliştirebilecek, birçok farklı konu hakkında anlamlı tartışmalara yardımcı olabilecektir. Özünde edebiyat, çocukların bir şeyi kendi başlarına deneyimlemek zorunda kalmadan anlamalarına yardımcı olmanın en iyi yollarından biridir. Kitap okumak, çocuklarımızı her türlü konu ve kavramla tanıştırmaya yardımcı olur, onların insanlık ve çevrelerindeki dünya hakkındaki anlayışlarını geliştirir.
Artan konsantrasyon ve disiplin
Kitap okumak, çocuğunuzla birlikte paylaşılan zamanı yaratırken başka bir faydası da onun disiplin ve konsantrasyonunu artırmasıdır. Küçük çocuklar nadiren uzun süre hareketsiz otururlar ve çoğu zaman odaklanmalarını sağlamak zordur. Ancak çocuklarınıza düzenli kitap okumayı alışkanlık haline getirdiğinizde davranış değişikliğini gözlemlemeye başlayabilirsiniz. Çocuklar kitap okuma süresi boyunca başlangıçta zorlanıp, dikkatleri dağılacak da olsa ilerleyen dönemde kitap okunurken yerinde durmayı öğreneceklerdir.
Geliştirilmiş hayal gücü ve yaratıcılık
Çocuklar hayal kurma ve hayal güçlerini kullanma kapasitesine sahiptirler.
Yaratıcı bir aktivite olarak kitap okumak; çocuğunuza yeni dünyaların kapılarını açabilir. Kendi deneyimlerinin ötesinde insanları, yerleri, zamanları ve olayları keşfetmek için hayal güçlerini kullanmalarına yardımcı olur. Çocuğunuzun hayal dünyasını genişletip daha yaratıcı olmasına imkan vererek; gelecekte okul, iş gibi yaşamının her anına fayda sağlayabilir.
Uzm.Psk.Gizem Naz Gezgin Direksiz
